Hé Scheids,
Ik wist het niet maar de meest gebruikte term tijdens een voetbalwedstrijd is niet ‘Tijd!’, ‘Man!’, ‘Au!’ of ‘Spelen, klojo!’, maar ‘Hé scheids!’. Terwijl de gemiddelde spelregelkennis nogal meevalt, wordt zowat iedere beslissing van de man in het zwart (die er wél voor geleerd heeft) elk weekend weer in twijfel getrokken. In ieder geval als het voordeel aan de tegenstander is. Of beter: vóóral als de ander mag ingooien.
Het kan irritant zijn voor de man in het zwart. He Scheids, He Scheids, en nog eens He Scheids klinkt het in koor elke keer dat hij zijn longen leegt in zijn fluitje. Ik herinner me een voorval uit de oude doos. Het was een uitwedstrijd bij de Zwerver. We speelden met Everstein 2 tegen en bij de Zwerver 2.
Onze Paul Casgoigne, uiterlijk gezien, Edje Berghoef had zijn dag eens niet. Als hij die een keertje wel had dan liep hij zomaar zes man voorbij om dreigend met links achterwaarts een pirouette makend de bal met de hak van de rechtervoet langs de keeper te hakken. Maar eerlijk is eerlijk dat gebeurde maar een keer per seizoen. Verder deed hij erg zijn best om vooral zijn medespelers uit het oog te verliezen door doorgedraaide dribbels uit te voeren zonder eigen benen te breken. Nee zonder gekheid, Ed was altijd en nog steeds een momentenvoetballer. Goed voor goals, sfeer en voorzetten zullen we samenvatten.
Deze ‘middag leek er weinig te lukken. De scheids moest het ontgelden. Ik weet allang niet meer of de man goed of slecht aan het blazen was. Maar de actie die de man halverwege de tweede helft in petto had was er een die ons allen maar vooral Ed in verbazing achterliet. Ed had namelijk het populaire ‘hé scheids!’ inmiddels al enige keren gebezigd na weer een in zijn ogen partijdige beslissing. De scheids draaide zich om. Hij riep naar Ed. ‘Wat hé??, hier hep je hé!’ en hij toonde de verbijsterde Ed een gele prent.
Het bleef even stil maar een seconde later had iedereen inclusief Ed begrip voor deze actie. Met gelijke munt of zoiets. Wat hé?? Hier hep je hé.
De scheids en zijn beslissingen. Het is net als in het echte leven. Niet alles zit mee, dus is het redelijk debiel te verwachten dat de scheidsrechter alleen fluit als jóu onrecht is aangedaan. Ervan uitgaande dat de arbiter neutraal is zal de uitkomst van de beslissingen ongeveer gelijk verdeeld zijn. Misschien niet, maar het is zelden de echte reden van een nederlaag. Je moet dus gewoon je verlies pakken.
De gesprekken na een 5-0 nederlaag zijn ook altijd hetzelfde. De teneur is eerst dat het ‘inderdaad bagger’ was. Tot iemand zegt: ‘al hadden we de scheids ook niet mee’. Tadaa! De gemeenschappelijke vijand is gevonden, de rijen sluiten zich onmiddellijk, met de verdediger die je eerst als een drol vond voetballen wissel je voorbeelden van schandalige beslissingen uit en als je om zeven uur gearmd de kantine uitwaggelt is de algemene conclusie dat ‘we zijn bestolen’.
Niemand doet ooit iets, iedereen heeft fantastisch gespeeld en de scheids is een lul. Een verdediger zaagt een aanvaller doormidden en terwijl het slachtoffer op de grond ligt te kronkelen zegt de boosdoener: ‘He, scheids! Ik raak hem niet eens.’ Of hij draait de boel om: ‘He scheids,je moet eens kijken wat hij allemaal doet.’ Na de tweede en derde overtreding neemt het aantal protesten toe, net zo lang tot de hele ploeg bij iedere bal begint te jammeren. Met als gevolg dat de arbiter op zijn beurt zwaar geïrriteerd raakt en niet heel gemotiveerd is om in het voordeel van die zeikstralen te fluiten, alleen al omdat dan weer een sarrend ‘Hé hé, eindelijk’ klinkt.
Zelf heb je dat meestal niet zo door. Je denkt dat je perfect normaal bezig bent en zo was ik ook. Totdat mijn vrouw ooit eens kwam kijken toen ik in Everstein3 liep te ballen en zij zich doodschaamde. Ik nam me toen voor mij niet meer met de wedstrijdleiding te bemoeien. Ook al vanuit de filosofie dat je je nooit druk moet maken om dingen waar je geen grip op hebt, omdat je daar toch geen grip op hebt. Openbaring is een groot woord, maar het voelde alsof er een extra zorg was weggevallen. Ik hoefde niet meer op te letten hoe er werd gefloten en dat scheelde een jas. Terwijl teamgenoten aan de andere kant van het veld achter de scheids aanrenden, kon ik een slokje water drinken, op adem komen en hoofdschuddend toezien hoe weggestuurde spelers de waterzak omtrapten, zich 
nog even omdraaiden met de vuist omhoog en onderweg naar de kleedkamer de broek lieten zakken.
Wat een gedoe.
Eigenlijk is het een wonder dat er nog scheidsrechters zijn. Ik zou er niet aan moeten denken. Bij mijn huidige zaalvoetbal team VOP4, te Waalwijk, moet diegene die als laatste binnenkomt voor de match het zwarte shirt aantrekken als er geen scheids voorhanden is. Ik rij altijd op tijd en met dichtgeknepen billen naar de sporthal, bang dat op een goede dag de leider tegen me zegt: ‘Nou, Nijs, hier heb je een fluit, maak de borst maar nat…’
Liever ga ik nog vlaggen, al is dat evenmin zonder gevaar, want na ‘Hé scheids!’ is ‘Hé grens!’ de meest populaire uitdrukking op het voetbalveld.
Nijs
